Czym jest filozofia przyrody?

Filozofia przyrody (łac. philosophia naturalis, cosmologia) była pierwszym obszarem rozważań filozoficznych w starożytnej Grecji. Z czasem, tematyka filozoficznoprzyrodnicza stała się tylko jednym, choć bardzo istotnym, z działów filozofii. Filozofia przyrody jest również prekursorką nowożytnej nauki, która się z niej wyodrębniła i uniezależniła.
Początkowo filozofia przyrody zajmowała się wszystkimi zagadnieniami współczesnej nauki, rozpatrywanymi jednak najczęściej metodami filozoficznymi. Filozofia, rozumiana jako umiłowanie mądrości, wiązała się z dążeniem do zrozumienia funkcjonowania wszechświata. Miała ona wtedy jednak charakter spekulatywny i brakowało w niej rozwiniętej metodologii badań i rygoryzmu obserwacji. Stopniowo jednak empiryczne badanie rzeczywistości materialnej wyodrębniało się z głównego nurtu badań filozoficznych. W XVII w. nastąpiło rozdzielenie filozofii i nauki. Jeszcze do XIX wieku wielu naukowców było jednocześnie filozofami.

Współczesna filozofia przyrody

zajmuje się rozważaniami nad rzeczywistością materialną, opierając się o dorobek nauk empirycznych, uwzględniając ich metodologię i historię nauki. Podejmuje również problemy pomijane przez nauki empiryczne lub też zajmuje holistyczne stanowisko wobec człowieka i natury.
Od filozofii przyrody należy też odróżnić filozofię nauki, która za swój przedmiot bierze samą naukę, a nie przyrodę. Filozoficzna refleksja nad nauką obejmuje jej krytykę i analizę jej metod badawczych, a także badanie języka nauki.
Zagadnienia występujące we współczesnej filozofii przyrody:

  • problem elementarnych składników materii;
  • natura czasu;
  • natura przestrzeni;
  • problemy nieskończoności czasu i przestrzeni;
  • problemy prawidłowości zachodzących w przyrodzie, przyczynowości, determinizmu i indeterminizmu;
  • istota życia, jego geneza i ewolucja;
  • problem świadomości;
  • problem matematyczności przyrody;
  • podstawowe założenia filozoficzne nauk empirycznych;
  • filozoficzne interpretacje teorii naukowych.

Książki, czasopisma, artykuły, blogi

Warsztaty, wykłady, seminaria

Ostatnie aktualności

Kwantowanie i natura rzeczywistości. W 100-lecie mechaniki kwantowej. XXI Ogólnopolska Konferencja Filozofii Fizyki

Zapraszamy do udziału w XXI Ogólnopolskiej Konferencji Filozofii Fizyki pt. Kwantowanie i natura rzeczywistości. W 100-lecie mechaniki kwantowej, która odbywa się w dniach 24–25 października 2025 roku na Wydziale Fizyki i Astronomii UAM. Tegoroczne sympozjum ma miejsce w 100. rocznicę ukazania się kilku przełomowych prac teoretycznych W. Heisenberga, M. Borna, P.A.M. Diraca czy W. Pauliego, kładących podwaliny pod gmach nowej, rewolucyjnej teorii – […]

O człowieku. Część antropologiczna lazurowej idei. Zellker

Książka „O człowieku”  – drugi tom serii pt. Lazurowa idea – stara się odpowiedzieć na trzy podstawowe pytania dotyczące człowieka: Skąd idziemy? Kim jesteśmy? Dokąd idziemy? Odpowiedzi, zdaniem autora, nie powinno się udzielać bez dobrej znajomości nauk szczegółowych (biologii ewolucyjnej, antropologii, neurokognitywistyki, psychologii itp.), stąd liczne odwołania do osiągnięć tych dyscyplin. Skąd idziemy? By odpowiedzieć na to pytanie, musimy najpierw poznać przebieg […]

Filozofia medycyny – Władysław Szumowski

„Filozofia medycyny” to książka, która ukazuje ewolucję myśli filozoficznej w medycynie od czasów Hipokratesa po XX wiek. Autor szczegółowo analizuje zagadnienia takie jak celowość w organizmach żywych, znaczenie obserwacji i indukcji, a także filozoficzne podstawy etyki lekarskiej. Omawia metodologiczne podejście do medycyny, ukazując zróżnicowanie poglądów – od materializmu po witalizm. Szumowski przybliża również sylwetki kluczowych filozofów i lekarzy, którzy kształtowali tę dziedzinę, od Galena i Paracelsa […]

Więcej aktualności

Nasza działalność

RedAkcja
Latest posts by RedAkcja (see all)