Ludwik Fleck – mikrobiolog i filozof

W przeciwieństwie do wielu filozofów nauki Ludwik Fleck był czynnym naukowcem, który swoją teorię budował nie tylko na podstawie lektury tekstów innych autorów i badaniach historycznych, ale głównie na fundamencie własnych doświadczeń, co jest bardzo ważną cechą jego twórczości.

Nakładem Oficyny Wydawniczej Politechniki Warszawskiej ukazała się książka Marii Ciesielskiej i Pawła Jarnickiego Ludwik Fleck – Mikrobiolog i filozof (Warszawa 2021).

Autorzy starali się przybliżyć sylwetkę Ludwika Flecka jako mikrobiologa i serologa, a także jako filozofa nauki. Wierzymy, że przedstawienie pierwszej pozwoli lepiej zrozumieć tę drugą. Wiadomo, że Ludwik Fleck był filozofującym mikrobiologiem. Czas i miejsce, w których przyszło mu żyć, sprawiły, że zajął się medycyną. Mikrobiologiczna strona jego dorobku jest swoistym zapisem historii jego czasów, a jednocześnie zagadnienia serologiczne i mikrobiologiczne, którymi się zajmował, nie pozostały przecież bez wpływu na stworzoną przez niego filozofię nauki.

Dorobek mikrobiologiczny i serologiczny Ludwika Flecka nie wzbudził dotąd zainteresowania większości badaczy Flecka. Działo się tak z pewnością dlatego, że wiedza w naukach medycznych szybko się dezaktualizuje (z tego względu np. współczesnych immunologów nie interesują teksty historyczne), ale także dlatego, że do zrozumienia jego niefilozoficznych tekstów nie wystarczy współczesne wykształcenie medyczne, trzeba mieć też sporą wiedzę historyczną.

W przeciwieństwie do wielu filozofów nauki Ludwik Fleck był czynnym naukowcem, który swoją teorię budował nie tylko na podstawie lektury tekstów innych autorów i badaniach historycznych, ale głównie na fundamencie własnych doświadczeń, co jest bardzo ważną cechą jego twórczości.