Kościół w dobie antropocenu

ANTROPOCEN – czas, w którym żyjemy. Epoka człowieka i cywilizacji oraz licznych dylematów i paradoksów. Czas plastiku i betonu, odpadów i marnotrawstwa. Epoka nierówności społecznych i licznych kryzysów – to pierwsze zdania nowej publikacji REFA. Pod względem formatu, objętości i stylu nawiązuje ona do poprzednich książek „Patron ekologów” (2019) i „Czyńcie Ziemię kochaną!” (2021). Każdy tekst zaczynamy prezentacją autora a są to ks. Andrzej Draguła, Agnieszka Gałuszka, Dobrosława Wiktor-Mach, Zbigniew Wróblewski, Michał Wyrostkiewicz, Marcin Popkiewicz i o. Stanisław Jaromi. Oto fragmenty wstępu…

ANTROPOCEN – czas, w którym żyjemy. Epoka człowieka i cywilizacji. Charakteryzuje ją olbrzymi rozwój nauki, technologii i gospodarki. Dostatnie, wygodne życie dla wielu. Szansa na dostatnie, wygodne życie dla pozostałych.

Czas konsumpcji i eksploatacji bogactw naturalnych. Czas plastiku i betonu, odpadów i marnotrawstwa. Epoka nierówności społecznych i licznych kryzysów. Uzależnienie od energii i usług. Gdy rolnictwo zmienia się w agrobiznes. Gdy leczenie chorób zmienia się w usługi branży medycznej. Gdy sektor finansowy dominuje nad wszystkim.

Antropocen to też epoka wielu dylematów i paradoksów. Zastanawiamy się, czy słuchać ostrzeżeń naukowców mówiących o globalnym ociepleniu i perturbacjach klimatycznych. Czy aktywistów wołających o zaangażowanie się każdego, żebyśmy wszyscy spróbowali się uratować.

To ciągłe poszukiwanie mądrości rozumiejącej, że życie wymaga żywej planety; że zdrowe środowisko to nie dodatek, na jaki nas stać lub nie, ale przestrzeń wokół, za którą jesteśmy odpowiedzialni; że klimat zależy też od nas, a nasze życie od klimatu.

To przyjmowanie oskarżeń o hipokryzję, że jednak konsumujemy, podróżujemy, używamy zdobyczy cywilizacji z komputerem i smartfonem na czele; że jesteśmy częścią systemu, z którym walczymy. Pamiętajmy jednak, iż oskarżenia to ulubiona metoda ataku na tych, którzy wołają o zmianę i opamiętanie się. Lepiej czynić dobro i czasem przegrywać, niż nie robić nic!

Wiemy, że często trudno uciec od nadmiaru plastiku, zbędnych opakowań, fast foodów i innego jedzenia bez wartości, transportu indywidulanego itp. Są one niejako domyślnym ustawieniem systemu gospodarki wokół nas. Żyjemy przecież w świecie realnym, nie idealnym…

Ale czy rzeczywiście nie mamy wyboru? Czy choćby w trosce o swoje zdrowie nie można wybrać porządnego, smacznego i zdrowego jedzenia, najlepiej lokalnego? Na przekór promocji oferującej produkt mięsny z masowej hodowli, w której zwierzęta nigdy nie oddychały świeżym powietrzem i nie były w stanie się rozmnażać, mają zmienione geny, jedzą okropne rzeczy oraz dostają mnóstwo antybiotyków.

Ktoś powiedział, że żyjemy w krótkim odstępie czasu pomiędzy wiatrem, jaki zasialiśmy, a burzą, którą będziemy zbierać… bo nie ma planety B ani ucieczki od wyzwań.Wielu mówi, że nie tyle żyjemy w epoce zmian, ile znajdujemy się w sytuacji zmiany epoki.

„Czeka nas, mnie, Ciebie świat bardzo odmienny od tego, do którego się przyzwyczailiśmy. Świat, w którym będziesz żyć inaczej, niż się dziś spodziewasz, mieć inne perspektywy, niż to, co planujesz, oraz kierować się innymi wartościami, niż Ci się wydaje. Ale to jedyny świat, jaki jest. Świat niebezpieczeństw i możliwości. Świat antropocenu” (D. Juraszek, Antropocen dla początkujących. Klimat, środowisko, pandemie w epoce człowieka, Łódź 2020, s. 379).

Naszym zadaniem jest pozostawić po sobie planetę zdatną do wygodnego i zrównoważonego życia, bez marnotrawstwa i odpadów. Naszym – pokolenia obfitości i szybkiego rozwoju. A może pokolenia odpowiedzialności i zrównoważonego rozwoju?

A jaka w tym wszystkim jest rola Kościoła i nas – ludzi Kościoła? Odpowiedzi próbujemy udzielić na kolejnych stronach tej książki.

Moje rozważania z pierwszej części wzbogaca sześciu wybitnych autorów podejmujących niektóre zagadnienia z różnych perspektyw. Są tu filozof i etyk, geolog i specjalista od nauk o Ziemi, socjolożka i badaczka ruchów społecznych, ekolog i analityk megatrendów, teolog świecki i wykładowca, a także teolog duszpasterz, wykładowca i publicysta. Kobiety i mężczyźni z różnych miejsc Polski połączeni troską o Kościół, o Boże stworzenie i środowisko wokół nas; chcący tworzyć świat jako wspólny, gościnny dom; przyjaciele, członkowie i współpracownicy Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu. Razem tworzą narrację drugiej części publikacji. A na koniec dwa dodatki: przykład realizacji opisywanych ideałów oraz wywiad umieszczający nasze tematy w kontekście debat obecnych w świecie i Kościele powszechnym.

Życzymy dobrej lektury oraz zapraszamy do debat i projektów REFA.

o. Stanisław Jaromi

Kościół w dobie antropocenu

—-

Trudne mamy czasy dla dialogu. Milenijny optymizm, który towarzyszył nam na przełomie wieków, został skutecznie zniszczony przez kolejne konflikty, wojny, prześladowania i działania terrorystyczne. Jak wygląda to w relacji ekolodzy–Kościół katolicki? – to pytanie z książki „Kościół w dobie antropocenu”. Tym i innym aktualnym kwestiom będzie poświęcona dyskusja panelowa w Lublinie. Weźmie w niej udział trzech autorów publikacji Michał Wyrostkiewicz, Zbigniew Wróblewski i o. Stanisław Jaromi.

7 marca 2023 r. o godz. 16.00 w sali GG-208 na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II odbędzie się dyskusja panelowa nt. „Kościół w dobie antropocenu”. Uczestnikami będą: o. dr Stanisław Jaromi, dr hab. Michał Wyrostkiewicz, prof. KUL oraz dr hab. Zbigniew Wróblewski, prof. KUL.

źródło informacji: https://www.swietostworzenia.pl/nasze-dzialania/szkola-liderow-ekologii-integralnej/1042-kosciol-w-dobie-antropocenu-nowa-ksiazka-refa