Doświadczenie i rozum. Empiryzm Johna Locke'a - Adam Grzeliński

Doświadczenie i rozum. Empiryzm Johna Locke’a – Adam Grzeliński

Opisywana w Rozważaniach dotyczących rozumu ludzkiego Johna Locke’a (1634–1704) rozumność wznosi się od indywidualnych doświadczeń do rozumu pojmowanego nie tylko jako predyspozycja pojedynczych ludzi, ale jako wyznacznik ludzkiej natury, gwarantujący obiektywność wiedzy, bezstronność kodeksów moralnych, wyznaczone rozumem granice tego, co można wiedzieć w kwestiach religijnych. Różnica pomiędzy rozumnością a bezrozumnością okazuje się jednak nieostra. Rozumność jest stopniowalna, a jej obrzeża zamieszkują […]

Lekcja anatomii u Hansa Memlinga - Jerzy Jankau

Lekcja anatomii u Hansa Memlinga – Jerzy Jankau

Sąd Ostateczny Hansa Memlinga jest dziełem fascynującym i intrygującym, a jednocześnie mimo wielu prac mu poświęconych wciąż nie do końca odkrytym, tajemniczym. Otwiera tak wiele wątków badawczych, że nie można ich objąć, odwołując się do jednej tylko dziedziny wiedzy. Jako jeden z największych skarbów polskiego dziedzictwa zasługuje na naszą szczególną uwagę, natomiast jako dzieło, którego historia ściśle wiąże się z Gdańskiem, zajmuje ważne miejsce […]

Kazimierz Kloskowski

Kazimierz Kloskowski

Zainteresowania naukowe i działalność badawcza ks. prof. Kazimierza Kloskowskiego dotyczyły problematyki szeroko rozumianej filozofii przyrody, zwłaszcza filozofii przyrody ożywionej (biofilozofii). Jego dociekania badawcze obejmowały zagadnienia genezy i ewolucji życia, kreacjonizmu, biologii molekularnej, bioetyki, inżynierii genetycznej, filozofii Boga i sozologii. Interesowała go również historia myśli naukowofilozoficznej. Wiedza naukowofilozoficzna była dla niego bazą do stawiania wniosków o charakterze światopoglądowym, które […]

Zoopolis. Teoria polityczna praw zwierząt - Sue Donaldson, Will Kymlicka

Zoopolis. Teoria polityczna praw zwierząt – Sue Donaldson, Will Kymlicka

Zoopolis – jedno z najważniejszych, najbardziej inspirujących i najobszerniej komentowanych dzieł filozoficznych na temat relacji ludzko-zwierzęcych, jakie powstały w ostatnich parudziesięciu latach – nie jest wyłącznie książką o prawach podmiotów pozaludzkich. To raczej propozycja gruntownej przemiany kulturowej mającej na celu definitywny koniec eksploatacji zwierząt i niemal gotowy projekt przyszłej ludzko-zwierzęcej koegzystencji. Przełomowość pracy Sue Donaldson i Willa Kymlicki polega na przeniesieniu debaty […]

Piotr Lenartowicz

Piotr Lenartowicz

Niewątpliwie podstawowym obszarem jego zainteresowań była filozofia przyrody ożywionej. W jego opinii badania i dociekania filozofów powinny być prowadzone w kontekście osobniczych cykli życiowych powiązanych ze sobą w linie pokoleń. Fundamentem cyklu życiowego, który w niearbitralny sposób wytycza „granice” owej „minimalnej całości biologicznej”, jest immanentna dynamika rozwojowa, czyli zintegrowane budowanie różnorakich skorelowanych struktur ciała, które warunkują zachodzenie […]

Spór o rozumienie - Bartosz Brożek, Michał Heller, Jerzy Stelmach

Spór o rozumienie – Bartosz Brożek, Michał Heller, Jerzy Stelmach

Czym jest rozumienie? Mało jest w filozofii pytań równie doniosłych, a równocześnie wymykających się jednoznacznej odpowiedzi. Takie pytania są wymagające: zmuszają do intelektualnej pokory i ciągłego ponawiania myślowego wysiłku. Ale równocześnie narzucają się nam z wielką siłą, domagając się rozwiązania. Spór o rozumienie to próba spojrzenia na pojęcie rozumienia z trzech różnych perspektyw: filozofii inspirowanej matematyką i fizyką, filozofii uprawianej w kontekście nauk […]

Bujda na resorach. Jak odróżnić naukę od bredni - Massimo Pigliucci

Bujda na resorach. Jak odróżnić naukę od bredni – Massimo Pigliucci

Dlaczego ludzie wierzą w bzdury? Czym nauka różni się od pseudonauki? Jak odróżnić fakt od fantazji, lekarstwo od ściemy, wiedzę od bredni? Nakładem Wydanictwa Naukowego PWN ukazała się książka Massimo Pigliucci’ego pt. Bujda na resorach. Jak odróżnić naukę od bredni. BUJDA NA RESORACH to napisany przystępnym językiem przewodnik po metodologii naukowej oraz tak zwanym problemie demarkacji, czyli kwestii systematycznego odróżnienia nauki od tego, co tylko naukę udaje. […]

Manifest zwierząt. Sześć powodów, żeby okazywać więcej współczucia - Marc Bekoff

Manifest zwierząt Sześć powodów, żeby okazywać więcej współczucia – Marc Bekoff

Marc Bekoff, światowej sławy etolog, mówi, że lepsze traktowanie zwierząt nie tylko dobrze wpływa na naszą planetę, ale i na nas samych. Pokazuje, że zwierzęta kochają, tęsknią i się złoszczą, że są zdolne do reakcji motywowanych współczuciem, okazują sobie życzliwość i empatię, że – zupełnie jak my – wyraźnie odróżniają dobro od zła. Dajcie się zainspirować. Nic tak nie poprawia humoru jak satysfakcja i radość, że zrobiło się coś dobrego. […]

Boska Ziemia - Stanisław Jaromi

Boska Ziemia – Stanisław Jaromi

Kwestia ekologiczna nikogo z nas nie pozostawia obojętnym. Także chrześcijanie muszą sobie zadać pytania, które pojawiają się w dyskusji o ekologii. Odpowiedzi na wiele z nich znajdziemy w książce „Boska Ziemia”. O. Stanisław Jaromi, przewodniczący Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu (REFA), przekonuje, że chrześcijaństwo od zawsze było „zielone”. Pisze o idei kosmicznego braterstwa, grzechach ekologicznych i męczennikach Ziemi. Czy Biblia usprawiedliwia wycinanie lasów? […]

Szkodliwa medycyna – Ben Goldacre

Fałszywe terapie. Szkodliwe leki. Kłamliwe statystyki. Oszustwa farmaceutycznych koncernów Dr Ben Goldacre w swojej kolumnie na łamach „Guardiana” od lat demaskuje manipulacje podejrzanymi danymi medycznymi i pseudomedyczne metody leczenia, odkrywa ponure tajemnice stojące za praktykami producentów leków, bierze pod lupę medyczne mistyfikacje, np. tę rozpętaną wokół szczepionki trójskładnikowej MMR, a także analizuje robiące wodę z mózgu reklamy kosmetyków, akupunkturę i homeopatię, witaminy […]

David Wallace-Wells. Ziemia nie do życia. Nasza planeta po globalnym ociepleniu

Ziemia nie do życia. Nasza planeta po globalnym ociepleniu – David Wallace-Wells

Przerażająca podróż do naszej najbliższej przyszłości. W swojej książce David Wallace-Wells przekonująco przedstawia skutki globalnego ocieplenia w niemal każdej dziedzinie naszego życia. Pokazuje, jak niedobory żywności, klęski żywiołowe, epidemie, kryzysy polityczne i gospodarcze oraz wynikające z nich konflikty zbrojne już w ciągu najbliższych dziesięcioleci zmienią świat nie do poznania, wpływając nawet na kształt przyszłej kultury, stosunek do rozwoju i technologii oraz na sposób, w jaki […]

Teleepistemologia. Analiza rozszerzonych systemów poznawczych - Tomasz Walczyk

Teleepistemologia. Analiza rozszerzonych systemów poznawczych – Tomasz Walczyk

Książka traktuje o teleepistemologii – nowej dyscyplinie teorii poznania, podejmującej problematykę zapośredniczonego i rozszerzonego poznania. Postęp w projektowaniu i użytkowaniu komponentów pośredniczących w procesach kognitywnych rodzi wiele nierozpatrywanych dotąd kwestii filozoficznych. Monografia stanowi próbę syntezy dotychczasowych badań w obrębie teleepistemologii, z założeniami rozszerzonego i ucieleśnionego poznania. Unifikacja rozproszonych kierunków badawczych ma szansę przyczynić się do wyeksponowania problematyki artefaktów poznawczych i ich […]

Adam Grobler – Epistemologia. Sandwiczowa teoria wiedzy

Książka jest połączeniem bardzo dobrego podręcznika uniwersyteckiego z monografią naukową wysokiej próby. W trakcie lektury czytelnik zapoznaje się, kolejno, z historycznym rodowodem filozoficznych zagadnień dotyczących poznania i sceptycyzmu, koncepcjami percepcji i pamięci, społeczną naturą procedur poznawczych, kwestią uprawomocnienia indukcji, rolą czystego rozumu i czynników apriorycznych w kształtowaniu wiedzy, teoriami prawdy oraz kontrowersjami dotyczącymi pojęcia wiedzy i jego składników.

Adam Grobler. Epistemologia. Sandwiczowa teoria wiedzy

Teizm, ateizm, religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej

Z wielką przyjemnością informujemy, że nakładem Wydawnictwa KUL ukazała się antologia 37 tekstów z zakresu analitycznej filozofii religii pt. Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w anglosaskiej filozofii analitycznej (red. P. Gutowski i M. Iwanicki, Lublin 2019). Charakterystycznym rysem najnowszej filozofii religii jest to, że uprawia się ją w kontekście religijnego pluralizmu i ateizmu. Ślady obecności tego kontekstu widoczne są  nawet w tych tekstach […]

Metodologia nauk. Cz. I. Czym jest nauka? Cz. II. Typy nauk

Metodologia nauk. Cz. I. Czym jest nauka? Cz. II. Typy nauk

„Metodologia nauk” należy do serii wydawniczej „Dydaktyka Filozofii”, której zamiarem jest przedstawienie poszczególnych dyscyplin filozoficznych dla wykładowców filozofii. Seria ta, choć przede wszystkim dedykowana wykładowcom seminariów, nie jest bynajmniej przejawem myślenia wyznaniowego, ale rzetelnie przedstawia zarówno bogactwo dokonań w długich dziejach filozofii, jak też aktualny dyskurs filozoficzny. Poszczególne artykuły noszą specyfikę poglądów i stylu poszczególnych Autorów, oddających kompetentnie i rzetelnie omawiane wątki.

Niniejszy tom podejmuje problematykę z zakresu metodologii nauk, a właściwie funkcjonowanie rozwijającej się dynamicznie filozofii nauki. Całość zagadnień zgrupowana jest w dwóch częściach zatytułowanych „Czym jest nauka?” i „Typy nauk”.

Ontologia. Materializm i jego granice – Marek Łagosz

  Zamiarem moim jest przedstawienie książki, która byłaby pracą koncepcyjną, pogłębioną analizą wchodzącą w środek niektórych ważnych problemów ontologicznych oraz względnie całościową interpretacją bytu realnego, a jednocześnie – mogłaby służyć jako swoisty przewodnik wprowadzający w podstawowe zagadnienia ontologii. Podejmowane tu problemy nie wyczerpują – rzecz jasna – wszystkich ważnych zagadnień ontologicznych (chociaż większości chyba „dotykają”); z pewnością jednak […]

Korespondencja Adama Adamandego Kochańskiego i Gotfrieda Wilhelma Leibniza z lat 1670-1698

Korespondencja Adama Adamandego Kochańskiego i Gotfrieda Wilhelma Leibniza z lat 1670-1698

Podziw budzi różnorodność tematów podejmowanych przez obu uczonych. Leibniz prezentuje Kochańskiemu swoje opracowanie rachunku różniczkowego, dzieli się z nim, w całkowitym zaufaniu, swoim wynalazkiem „maszyny arytmetycznej”. Zachęca też Kochańskiego do poznawania Chin, próbuje wraz z nim budować naukę o pochodzeniu narodów, tworzyć podstawy języka uniwersalnego. Kochański z kolei w listach do Leibniza porusza kwestie związane z perpetuum mobile, podaje opisy konstrukcji maszyn własnego pomysłu i pyta o ich ocenę.

Naukowcy i ich odkrycia. XVI-XX wiek – John Gribbin

Moim celem jest nakreślenie postępu zachodniej nauki od czasów renesansu do końca XX w. Oznacza to, że odsuwam na bok osiągnięcia starożytnych Greków, Chińczyków oraz arabskich naukowców i filozofów, którzy wykonali wielką pracę, poszukując wiedzy na temat naszego świata, w czasie gdy Europejczycy przeżywali okres średniowiecza. Oznacza to jednak również, że opowiadana przeze mnie historia jest spójna, z jasno określonym początkiem zarówno w czasie, jak i przestrzeni, przedstawia bowiem rozwój światopoglądu, który leży w sercu naszego dzisiejszego rozumienia Wszechświata oraz naszego w nim miejsca. Okazało się, że ludzkie życie nie różni się niczym od innych form życia na Ziemi. Jak ustaliła praca Karola Darwina i Alfreda Wallacea, wszystko, co jest potrzebne, aby ameba przeistoczyła się w istotę ludzką, to proces ewolucji przez selekcję naturalną i mnóstwo czasu.

Uroczyste wręczenie Księgi Pamiątkowej Panu Prof. Marianowi Wnukowi

Odsłanianie fenomenu życia. Profesor Marian Wnuk jako filozof przyrody i przyrodoznawstwa [tabs] [tab title=”Zaproszenie”] Dziekan Wydziału Filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II zaprasza na uroczyste Wręczenie Księgi Pamiątkowej Panu Profesorowi Marianowi Wnukowi 5 CZERWCA 2019 GODZ. 10.00, SALA 208GG [/tab] [tab title=”Odsłanianie fenomenu życia. Profesor Marian Wnuk jako filozof przyrody i przyrodoznawstwa”] Odsłanianie fenomenu […]

Pozaempiryczne kryteria oceny teorii w kosmologicznej praktyce badawczej - Dariusz Dąbek

Pozaempiryczne kryteria oceny teorii w kosmologicznej praktyce badawczej – Dariusz Dąbek

Pozaempiryczne kryteria oceny teorii w kosmologicznej praktyce ba­dawczej – Dariusz Dąbek Współcześnie naukowy charakter kosmologii nie jest kwestionowany. Toczą się jednak dyskusje, na jakiej podstawie uznano taki jej status i czy wszystkie jej konstrukty teoretyczne spełniają kryteria stawiane zwykle strukturom naukowym. Jednym z powszechnie uznawanych tego typu wymogów jest empiryczna testowalność. Problem polega na tym, że wśród kosmologów […]