Czym jest filozofia przyrody?

Filozofia przyrody (łac. philosophia naturalis, cosmologia) była pierwszym obszarem rozważań filozoficznych w starożytnej Grecji. Z czasem, tematyka filozoficznoprzyrodnicza stała się tylko jednym, choć bardzo istotnym, z działów filozofii. Filozofia przyrody jest również prekursorką nowożytnej nauki, która się z niej wyodrębniła i uniezależniła.
Początkowo filozofia przyrody zajmowała się wszystkimi zagadnieniami współczesnej nauki, rozpatrywanymi jednak najczęściej metodami filozoficznymi. Filozofia, rozumiana jako umiłowanie mądrości, wiązała się z dążeniem do zrozumienia funkcjonowania wszechświata. Miała ona wtedy jednak charakter spekulatywny i brakowało w niej rozwiniętej metodologii badań i rygoryzmu obserwacji. Stopniowo jednak empiryczne badanie rzeczywistości materialnej wyodrębniało się z głównego nurtu badań filozoficznych. W XVII w. nastąpiło rozdzielenie filozofii i nauki. Jeszcze do XIX wieku wielu naukowców było jednocześnie filozofami.

Współczesna filozofia przyrody

zajmuje się rozważaniami nad rzeczywistością materialną, opierając się o dorobek nauk empirycznych, uwzględniając ich metodologię i historię nauki. Podejmuje również problemy pomijane przez nauki empiryczne lub też zajmuje holistyczne stanowisko wobec człowieka i natury.
Od filozofii przyrody należy też odróżnić filozofię nauki, która za swój przedmiot bierze samą naukę, a nie przyrodę. Filozoficzna refleksja nad nauką obejmuje jej krytykę i analizę jej metod badawczych, a także badanie języka nauki.
Zagadnienia występujące we współczesnej filozofii przyrody:

  • problem elementarnych składników materii;
  • natura czasu;
  • natura przestrzeni;
  • problemy nieskończoności czasu i przestrzeni;
  • problemy prawidłowości zachodzących w przyrodzie, przyczynowości, determinizmu i indeterminizmu;
  • istota życia, jego geneza i ewolucja;
  • problem świadomości;
  • problem matematyczności przyrody;
  • podstawowe założenia filozoficzne nauk empirycznych;
  • filozoficzne interpretacje teorii naukowych.

Książki, czasopisma, artykuły, blogi

Warsztaty, wykłady, seminaria

Ostatnie aktualności

Fizyka a doświadczenie potoczne – Andrzej Łukasik

  Instytut Filozofii KUL oraz Instytut Psychologii KUL zapraszają do udziału w Seminarium z antropologii porównawczej. W roku akademickim 2024/25 tematem przewodnim jest myślenie zdroworozsądkowe i ontologie potoczne ujęte z perspektywy kognitywistycznej i psychologicznej. Kolejne spotkanie odbędzie się 18 grudnia 2024 r. o godz. 17:00. Pan dr hab. Andrzej Łukasik (IF UMCS) wygłosi referat pt. Fizyka a doświadczenie potoczne. Spotkanie odbędzie się online na platformie MS […]

Koncepcja nauki Philipa Kitchera – Anna Starościc

Przedmiotem prezentowanej pracy jest rekonstrukcja koncepcji nauki Philipa Stuarta Kitchera, znanego amerykańskiego filozofa, John Dewey Professor w Columbia University, przed laty prezesa American Philosophical Association. Użyteczność niniejszego studium wynika bodaj najbardziej ze stylu pisarstwa Kitchera, który uprawia ją programowo w sposób „nomadyczny”, nie tylko śledząc dynamikę współczesnej problematyki metanaukowej, ale też sprawnie podążając za jej rozwojem. Krytyczna recepcja zapewnia jego […]

Od Kopernika do kwantowej grawitacji

Od Kopernika do kwantowej grawitacji. Debata Kopernikańska w Toruniu

Międzynarodowe Centrum Badań Kopernikańskich serdecznie zaprasza na Debatę Kopernikańską pt. „Od Kopernika do kwantowej grawitacji”, która odbędzie się 6 grudnia 2024 r. o godz. 17:00 w Sali Mieszczańskiej Muzeum Okręgowego w Toruniu. Wybitni uczeni będą dyskutowali o kluczowych momentach w badaniach wszechświata – od heliocentrycznej wizji świata według Mikołaja Kopernika po najnowsze koncepcje mechaniki kwantowej i teorii grawitacji. Inspiracją do rozmów będą idee obecne w dziele […]

Więcej aktualności

Nasza działalność

XV Warsztaty Filozofii Przyrody

 

KLIKNIJ

 

 

XV Warsztaty Filozofii Przyrody – Ciążeń 2022
XV Warsztaty Filozofii Przyrody – Ciążeń 2022

 

 

Andrzej Zykubek
Zapraszam na