Trudno znaleźć dziedzinę życia, która – w większym czy mniejszym stopniu – nie uległaby jeszcze informatyzacji. Przed nami jednak kolejna fala rewolucji cyfrowej: dziś oprogramowanie wchłaniane jest z kolei przez sztuczną inteligencję (AI). Czym właściwie – jeśli czymkolwiek – różni się AI od tradycyjnej informatyki i „zwykłego” oprogramowania? W tym bloku konferencyjnym spróbujemy odpowiedzieć na to pytanie, wskazując na kilka cech, które czynią ten obszar badań i zastosowań odrębnym, a w pewnym sensie unikalnym.

Przybliżymy słuchaczom między innymi algorytmy wykorzystywane we wszechobecnych dziś głębokich sieciach neuronowych, stojących m.in. za wielkimi modelami języka, o których coraz częściej czytamy na pierwszych stronach gazet. Przedstawimy też zupełnie inne podejścia, w tym metody syntezy programów, w których algorytmy AI generują programy — czyli inne algorytmy. Cechą wspólną wszystkich tych podejść jest zdolność do adaptacji do danych i problemów, które są przed nimi stawiane – w ten sposób wpisują się one w szeroko rozumiane uczenie maszynowe, stanowiące dziś najważniejszą gałąź sztucznej inteligencji.

To właśnie takimi podejściami udaje się dziś skutecznie rozwiązywać wiele problemów praktycznych, np. diagnostykę niektórych anomalii i chorób w medycynie, skuteczniejsze prognozowanie zjawisk klimatycznych, czy automatyczne tłumaczenie języka naturalnego. W bloku omówimy te i inne dziedziny zastosowań, wyzwania związane z projektowaniem i testowaniem algorytmów, implikacje praktyczne i społeczne tych wyzwań oraz kierunki ich dalszego rozwoju.

Czy sztuczna inteligencja pomoże ludzkości, czy będzie służyła tylko garstce uprzywilejowanych spychając całą resztę do roli pariasów? Czy strategie rozwoju AI będą wyznaczały państwa lub organizacje międzynarodowe, a może firmy BigTechu zorientowane wyłącznie na zysk? W jaki sposób sztuczną inteligencje będą wykorzystywały dyktatury do jeszcze ściślejszej kontroli i ograniczenia praw obywatelskich? Jak uniknąć uprzedzeń w działaniu sztucznej inteligencji – wynikających z określonego zestawu dostarczanych danych? Czy powstaną maszyny mające osąd etyczny? Czy robotom będą przysługiwały prawa, podobnie jak te stosujące się do ludzi lub zwierząt? Kto będzie prawnie i moralnie odpowiedzialny za działanie maszyn i ewentualne szkody przez nie wyrządzone? Czy rozwój sztucznej inteligencji pogłębi rozpad więzi społecznych, oferując jeszcze silniejsze zanurzenie w świecie cyfrowym i pseudo-relacje z maszynami?

To tylko niektóre z pytań etycznych, na które postaramy się odpowiedzieć podczas tego bloku konferencji. Poza tym rozważymy także aspekty kognitywistyczne sztucznej inteligencji – porównamy sposób przetwarzania informacji przez ludzi i maszyny.