Korespondencja Adama Adamandego Kochańskiego i Gotfrieda Wilhelma Leibniza z lat 1670-1698

Wszechstronne zainteresowania jezuity Adama Adamandego Kochańskiego (1631–1700) wykraczały poza ramy, w jakich zamykała się ówczesna wiedza w zakresie nauk ścisłych w Polsce. Kochański był matematykiem, a także fizykiem i konstruktorem maszyn i zegarów, pedagogiem i bibliotekarzem króla Jana III. Jego korespondencja z Gottfriedem Wilhelmem Leibnizem (1646-1716), filozofem, matematykiem i fizykiem jest ważnym źródłem poznania intelektualnej atmosfery ówczesnej Europy, kiedy praca naukowa nabrała charakteru zespołowego, a korespondencja stała się ważnym instrumentem wymiany myśli i budowania „wspólnoty duchowej”. Podziw budzi różnorodność tematów podejmowanych przez obu uczonych. Leibniz prezentuje Kochańskiemu swoje opracowanie rachunku różniczkowego, dzieli się z nim, w całkowitym zaufaniu, swoim wynalazkiem „maszyny arytmetycznej”. Zachęca też Kochańskiego do poznawania Chin, próbuje wraz z nim budować naukę o pochodzeniu narodów, tworzyć podstawy języka uniwersalnego. Kochański z kolei w listach do Leibniza porusza kwestie związane z perpetuum mobile, podaje opisy konstrukcji maszyn własnego pomysłu i pyta o ich ocenę. Obaj uczeni omawiają też sytuację polityczno-społeczną Polski, przy czym Leibniz okazuje w tym względzie szczególne zainteresowanie, z uwagą śledzi nawet działanie polskich kopalń.