Książka, operując przykładami, odsłania fenomen map nauki oraz wprowadza w szczegóły warsztatu związanego z przetwarzaniem i wizualizacją danych. To pole badań przyciąga specjalistów z różnych dyscyplin naukowych, stawiających pytania dotyczące rozwoju i historii, a także filozofii i socjologii nauki w szerokim sensie. Żeby ukazać meritum map nauki, autorka na jednej z pierwszych stron książki przytacza trzy cytaty znanych ludzi mówiące o znaczeniu tego narzędzia. Po pierwsze, jak każda mapa tworzą one powiązania pomiędzy „odmiennymi ideami, o których wcześniej nie mieliśmy pojęcia”. Po drugie, mapa nauki pomaga w odkrywaniu nowej wiedzy o danym zjawisku lub procesie. Po trzecie, wizualizacje wielkoskalowych danych (opisujących naukę) mogą być odbierane jako wytwór artystyczny.
Jak zaznaczył prof. Rafał Maciąg w recenzji wydawniczej, książka ta porusza „[…] bardzo ciekawe i aktualne problemy nauki związane z jej podstawami, takimi jak legitymizacja i wiarygodność, ale także dostępność i transparentność czy last but not least sensowność i poprawność. Wszystkie te aspekty mieszczą się w refleksji podjętej przez autorkę i ze względu na swoją wagę i obszerność nie mogły być przez nią wyczerpane”.
- Mapy nauki. Badania, potencjał oraz wyzwania w przykładach
- ISBN:978-83-231-4553-0
- Rok wydania:2021
- Liczba stron:211
- Wydawca:Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
- eISBN:978-83-231-4554-7
- DOI: https://doi.org/10.12775/978-83-231-4554-7
Spis treści
- Wykaz skrótów / 11
- Wstęp / 13
- Struktura / 14
- Podziękowania / 16
- Timeline / 17
- Rozdział 1. Mapy nauki / 19
- 1.1. Próby zdefiniowania / 19
- 1.2. Kiedy wizualizacje stają się mapami? / 27
- 1.3. Mapy a grafy / 38
- Rozdział 2. Mapy nauki – rys historyczny / 45
- 2.1. Historyczne mapy nauki / 45
- 2.1.1. Pierwszy historiograf rozwoju wiedzy o DNA / 49
- 2.1.2. Pierwsza mapa współcytowań / 51
- 2.1.3. Mapa paradygmatów naukowych / 52
- 2.1.4. Pierwsza mapa SOM / 54
- 2.1.5. Mapa globalna UCSD / 55
- 2.1.6. Animowana mapa nauki / 57
- 2.2. Społeczność / 58
- 2.1. Historyczne mapy nauki / 45
- Rozdział 3. Projektowanie MN / 69
- 3.1. Składowe MN / 69
- 3.1.1. Jednostki analizy, techniki / 71
- 3.1.2. Metryki / 74
- 3.1.3. Algorytmy mapowania / 77
- 3.2. Etapy procesu MN / 85
- 3.3. Narzędzia do tworzenia MP / 89
- 3.3.1. VOSviewer, CitNetExplorer / 92
- 3.3.2. CiteSpace / 93
- 3.3.3. HistCite / 95
- 3.3.4. SciMAT / 96
- 3.3.5. Sci2 / 97
- 3.3.6. Pajek / 98
- 3.3.7. Gephi / 99
- 3.1. Składowe MN / 69
- Rozdział 4. Analizy i wizualizacje MN / 103
- 4.1. Typologia analiz / 103
- 4.2. Miary analizy sieciowej / 112
- 4.2.1. Stopnie i ścieżki / 116
- 4.2.2.Centralność / 116
- 4.2.3.Segmentacja / 118
- 4.3. Studium dwukrotnego przypadku / 120
- 4.3.1. Analiza współautorstwa / 120
- 4.3.2. Analiza rozkładu dyscyplin naukowych / 129
- Rozdział 5. Tekstowe mapy nauki / 141
- 5.1. Analiza tekstu – metody i techniki / 141
- 5.1.1. NLP / 141
- 5.1.2. TF-IDF / 143
- 5.1.3. Sentiment analysis / 144
- 5.2. Tekst jako sieć / 147
- Mapowanie tekstu Manifestu z Leiden / 153
- Mapowanie tekstu Manifestu Partii Komunistycznej / 156
- Mapowanie opracowań teorii krytycznej / 159
- 5.1. Analiza tekstu – metody i techniki / 141
- Rozdział 6. Ewaluacja map nauki / 167
- 6.1. Krytyka wizualizacji nauki / 167
- 6.1.1. Problemy teoretyczne / 168
- 6.1.2. Problemy techniczne / 170
- 6.1.3. Problemy poznawcze / 171
- 6.1.4. Problemy estetyczne / 172
- 6.2. Niepewność map nauki / 173
- 6.3. Sposoby ewaluacji / 178
- 6.1. Krytyka wizualizacji nauki / 167
- Zakończenie / 183
- Bibliografia / 189
- Spis tabel / 205
- Spis ilustracji / 207
- Indeks pojęć / 211
- Fizyka i światopogląd. XX Ogólnopolska Konferencja Filozofii Fizyki. Program. ONLINE - 23 października 2024
- Wprowadzenie do fizyki dla filozofów – Tomasz Bigaj - 23 października 2024
- Nauka a społeczeństwo. Paradygmat personalistyczny – Agnieszka Lekka-Kowalik - 22 października 2024