Dawno już minęły czasy, gdy teologia określana była jako królowa nauk, chociaż gdy w okresie średniowiecza tworzono pierwsze uniwersytety, zajmowała ona wraz z filozofią, medycyną i prawem jedno z czołowym miejsc w akademickim curriculum. Teologiczne spojrzenie na rzeczywistość i odpowiedzi na fundamentalne ludzkie pytania, jakie usiłuje się sformułować na gruncie teologii, zdają się należeć już do przeszłości i nie wytrzymywać konfrontacji z postępem ludzkiej wiedzy. Do współczesnych odsłon tytułowego sporu należą kontrowersje dotyczące samej naukowości teologii, których rezultatem jest wypchnięcie jej – nierzadko wraz z innymi obszarami humanistyki – poza nawias nauk w ścisłym znaczeniu tego słowa. Głębsza refleksja pokazuje jednak, że takie podejście jest nie tylko nieuzasadnione, ale poważnie zubaża i zacieśnia refleksję naukową.
XXIV Dni Interdyscyplinarne Wydziału Teologii UWM
w 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika
Nauka a teologia.
Współczesne oblicza dawnego sporu
Konferencja ma na celu podjęcie refleksji i dyskusję między przedstawicielami teologii, filozofii i nauk przyrodniczych dotyczącą następujących kręgów tematycznych:
- racjonalność wiary/religii w kontekście innych rodzajów racjonalności;
- status naukowy teologii w kontekście współczesnej typologii dziedzin i dyscyplin naukowych;
- metodologiczne granice teologii/filozofii i nauk przyrodniczych;
- wkład teologii i nauki w dyskusji o pochodzeniu i kształcie świata;
- teologia i nauka w sporze o pochodzenie człowieka i ludzką naturę;
- historyczne aspekty debaty między nauką a teologią;
- miejsce wiary religijnej w samoświadomości i pracy badawczej przedstawiciela świata nauki.
Obok debat nad tytułowym zagadnieniem między przedstawicielami teologii, filozofii i nauk przyrodniczych, przewidujemy także sesję poświęconą odręcznym notatkom Kopernika zawartym na marginesach inkunabułów i starodruków, znajdujących się w zbiorach Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej „Hosianum” w Olsztynie.
PROGRAM
XXIV DNI INTERDYSCYPLINARNE
Wydziału Teologii UWM w Olsztynie
w 550. Rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika
NAUKA A TEOLOGIA
Współczesne odsłony dawnego sporu
10-11 maja 2023
pod patronatem honorowym
Abp Metropolity Warmińskiego dr Józefa Górzyńskiego, Wielkiego Kanclerza Wydziału Teologii UWM
Rektora UWM dr hab. Jerzego Andrzeja Przyborowskiego, prof. UWM
Wojewody Warmińsko-Mazurskiego Artura Chojeckiego
Środa, 10 maja 2023
- 9.00-9.20 Powitanie uczestników
SESJA PLENARNA (1)
Moderator: ks. dr Zdzisław KIELISZEK
- 9.20-9.45 Miejsce teologii i problematyki teologicznej w świecie nauk – Prof. dr hab. PIOTR GUTOWSKI (KUL Lublin)
- 9.45-10.10 Koncepcja teologii nauki – Ks. dr hab. Tadeusz PABJAN, prof. UPJPII (UPJPII Kraków)
- 10.10-10.35 Teologia między racjonalnością i racjonalizmem – dr Janusz PYDA OP (AKW Warszawa)
- 10.35-11.00 Dyskusja
- 11.00-11.30 Przerwa kawowa
SESJA PLENARNA (2)
Moderator: Ks. dr hab. Paweł RABCZYŃSKI, prof. UWM (UWM Olsztyn)
- 11.30-11.55 Uzasadnianie wiary w kontekście interdyscyplinarności w badaniach teologicznych – Ks. prof. dr hab.. Andrzej ANDERWALD (UO Opole)
- 11.55-12.20 Wiara i teologia a nauki humanistyczne. Kilka uwag o niełatwych relacjach – Prof. dr hab. Krzysztof STACHEWICZ (UAM Poznań)
- 12.20-12.45 Kognitywne aspekty filozoficznej i teologicznej koncepcji cudu w ramach współczesnego naukowego obrazu świata – Ks. dr hab. Wojciech P. GRYGIEL (UPJPII Kraków)
- 12.45-13.10 Dyskusja
- 13.10-14.00 Przerwa obiadowa
SESJA KOPERNIKAŃSKA (3)
Moderator: ks. dr hab. Antoni JUCEWICZ (UWM Olsztyn)
- 14.00-14.25 Interdyscyplinarność metody Mikołaja Kopernika – ks. dr hab. Janusz MĄCZKA, prof. UPJPII (UPJPII Kraków)
- 14.25-14.50 Idee teologiczne w pismach Mikołaja Kopernika – Ks. dr hab. Paweł RABCZYŃSKI, prof. UWM (UWM Olsztyn)
- 14.50-15.10 Dyskusja
SESJA KOPERNIKAŃŚKA (4)
Moderator: ks. prof. hab. Lucjan ŚWITO (UWM Olsztyn)
- 15.10-15.35 Nawiązania do antyku w dziełach Mikołaja Kopernika – Dr Maria PIECHOCKA-KŁOS (UWM Olsztyn)
- 15.35-16.00 Kilka uwag o starożytnych źródłach i przesłankach heliocentrycznej teorii Mikołaja Kopernika – dr Dydak K. RYCYK OFM (UPJPII Kraków)
- 16.00 -16.25 Dyskusja
- 16.25-16.45 Przerwa kawowa
- 16.45-17.30 Przejazd do Muzeum Archidiecezjalnego na Starym Mieście
SESJA KOPERNIKAŃŚKA (5)
Moderator: Ks. dr hab. Karol JASIŃSKI, prof. UWM (UWM Olsztyn)
- 17.30 – 17.55 Treści religijne zapisków Mikołaja Kopernikach w starych drukach Biblioteki „Hosianum” – Ks. dr Tomasz GARWOLIŃSKI (UWM Olsztyn)
- 17.55-18.20 Co mówią o wierze Kopernika pierwsze karty „De revolutionibus” – Ks. dr Wojciech KOTOWICZ (Hosianum Olsztyn)
- 18.20-18.45 Dyskusja
- 18.45 Kolacja w Muzeum Archidiecezjalnym oraz spotkanie w domu Arcybiskupa Metropolity Warmińskiego dr Józefa Górzyńskiego
Czwartek, 11 maja 2023
SESJA PLENARNA (6)
Moderator: ks. dr hab. Marek JODKOWSKI, prof. UWM (UWM Olsztyn)
- 9.00-9.25 Kosmologia i teologia – dialog czy integracja? Propozycja G. Lemaître’a – Ks. dr hab. Dariusz DĄBEK (KUL Lublin)
- 9.25-9.50 Rozumienie religii a kwestia jej racjonalności – Ks. dr hab. Karol JASIŃSKI, prof. UWM (UWM Olsztyn)
- 9.50-10.10 Dyskusja
- 10.10-10.25 Przerwa kawowa
SESJA W GRUPACH (7)
GRUPA A
Moderator: Ks. dr hab. Karol JASIŃSKI, prof. UWM (UWM Olsztyn)
- 10.25-10.50 Dialog Jana Pawła II ze światem nauki – Dr Justyna CHRABKA (MJPIIiPW Warszawa)
- 10.50-11.15 Chronos a/i kairos. Przyczynek do refleksji nad psychologiczno-duchowym doświadczeniem czasu – Ks. dr Zbigniew KULESZ (UWM Olsztyn)
- 11.15-11.40 Źródła religijności – dialog psychologii z teologią – Ks. dr. Cezary OPALACH (UWM Olsztyn)
- 11.40-12.05 Dyskusja
GRUPA B
Moderator: ks. dr hab. Marek KARCZEWSKI, prof. UWM (UWM Olsztyn)
- 10.25-10.50 Nowe kryteria obecności teologii w przestrzeni akademickiej według papieża Franciszka – Ks. dr hab. Marek ŻMUDZIŃSKI, prof. UWM (UWM Olsztyn)
- 10.50-11.15 Relacja nauki i wiary w nauczaniu Jana Pawła II, w odniesieniu do dziedzictwa Mikołaja Kopernika – Dr Edgar SUKIENNIK (Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego)
- 11.15-11.40 Rola i miejsce teologii na uniwersytecie w ujęciu papieża Benedykta XVI – Mgr Marzena KUCZYŃSKA (UKSW Warszawa)
- 11.40-12.05 Dyskusja
PARALELNIE 10.00-12.05 – DEBATA UCZNIÓW SZKÓŁ ŚREDNICH
- 10.00-10.10 Przywitanie przez gospodarzy
prof. dr hab. A. ZELLMA, dr Ewelina MĄCZKA, dr hab. Adam Bielinowicz, prof. UWM, ks. dr Zdzisław KIELISZEK - 10.10-10.25 Słowo wprowadzające w tematykę – dr Katarzyna KIEJDO
- 10.25-10.45 Grupa 1: Zagadnienia kosmologiczne jako wyzwanie dla wiary i teologii – Opiekun mgr Piotr OZYGAŁA
- 10.45-11.05 Grupa 2: Kwestia ewolucji życia jako obszaru zderzenia nauki z teologią – opiekun: mgr Agnieszka KOŁODZIEJSKA
- 11.05-11.30 Grupa 3: Debata Oksfordzka: Spór o pochodzenie człowieka – opiekun: ks. mgr Krzysztof LASKA
- 11.30-11.55 Dyskusja
Prowadzenie: ks. dr Zdzisław KIELISZEK
- 11.55-12.05 Podsumowanie (gospodarze)
- 12.05-12.30 Przerwa kawowa
12.30-13.30 Końcowa dyskusja panelowa
Moderator: Ks. prof. dr hab. Marian MACHINEK (UWM OLSZTYN)
- 13.30 Zakończenie konferencji
źródło informacji http://www.uwm.edu.pl/di/index.php/opis/
- Filozofia jako funkcja nauki. Nauka a filozofia w ujęciu Joachima Metallmanna - 28 listopada 2024
- Od Kopernika do kwantowej grawitacji. Debata Kopernikańska w Toruniu - 27 listopada 2024
- Czym jest to, co zwiemy nauką? Debata Kopernikańska w Krakowie - 26 listopada 2024
