Celowość czy przypadek? O ewolucji i ewolucjonizmie – Spotkanie Klubu „Filozofuj!” w Warszawie

Najbliższe spotkanie Klubu „Filozofuj!” w Warszawie będzie poświęcone pojęciu ewolucji. „Filozofuj!” zachęca do refleksji filozoficznej razem ze specjalistami: prof. Adrianem Kuźniarem oraz dr. Michałem Wagnerem. Spotkanie odbędzie się 24 lutego o 18:00 w Ursynotece na ul. Lachmana w Warszawie. Wszystkich pasjonatów filozofii i zainteresowanych tematem serdecznie zapraszamy! Nie uznaję tego, nie widzę konieczności przyjęcia, że oko zostało celowo zaplanowane. A mimo to patrząc na ten wspaniały wszechświat, […]

Teologia ewolucyjna. Założenia-problemy-hipotezy

Prezentowana Czytelnikowi obecna postać tego studium stanowi produkt długiego procesu konceptualnych poszukiwań, prowadzo­nych przez teologa i filozofa, których połączyła wspólna fascyna­cja nauką jako miejsca, gdzie w komplementarny względem siebie sposób schodzą się miejsca teologicznego i filozoficznego pozna­nia. I choć w swoich pierwszych inspiracjach polegaliśmy na pracach współczesnych teologów ewolucyjnych, takich jak Dennis Edwards czy John Haught, to jednak nasza uwaga […]

Filozofuj! 2023 nr 1(49): Ewolucja

  Niekiedy jest tak, że filozofowie z ciekawością spoglądają na wybrane teorie naukowe i starają się rozstrzygnąć, jakie konsekwencje dla posiadanego przez nas obrazu świata płyną z ich akceptacji. Jedną z nich jest teoria ewolucji. Filozoficzne zainteresowanie naukowym dzieckiem Karola Darwina nie słabnie – jest wręcz czymś często spotykanym powoływanie się na ewolucyjne scenariusze, które mają wspierać określone rozwiązania […]

Filozoficzne implikacje kosmologii antropicznej

Międzywarsztatowe Seminarium Sekcji Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych PTF #2

  Zapraszamy na drugie Międzywarsztatowe Seminarium Sekcji Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych PTF w dniu 26 marca 2022 r. (sobota).   Temat spotkania Filozoficzne implikacje kosmologii antropicznej dr hab. Sławomir Leciejewski (UAM)   SOBOTA, 26 MARCA 2022 r. o godz. 10:00 ONLINE ZOOM https://bit.ly/seminarium_fp_02   W drugiej połowie XX wieku badania z zakresu kosmologii naukowej zaczęto odnosić do faktu istnienia białkowych form […]

Standardowy model kosmologiczny. Studium metodologiczne

Kosmologia współczesna ma status nauki interdyscyplinarnej w tym sensie, że łączy dwie teorie, na bazie których wypracowywany jest model – standardowy model cząstek elementarnych i standardowy model kosmologiczny. Ta metodo­logiczna ewolucja dokonuje się dzięki doskonalonym narzędziom obserwacji (no­woczesne teleskopy, detektory, misje satelitarne). Efekty obserwacji naziemnych i satelitarnych dają się przedstawić między innymi w postaci map wielkoskalowej struktury Wszechświata, co pozwala […]

Klimatyczne ABC. Interdyscyplinarne podstawy współczesnej wiedzy o zmianie klimatu

Zmiana klimatu jest bez wątpienia jednym z poważniejszych, jeśli nie najpoważniejszym, wyzwaniem cywilizacyjnym, z jakim ludzkość mierzy się na początku XXI wieku (IPCC, 2018). Jeśli chcemy, aby nasza diagnoza problemu była prawidłowa, a zaproponowane rozwiązania skuteczne, musimy bazować na wiedzy naukowej. W debacie publicznej, w tym w mediach, a także w rozmowach prywatnych, możemy spotkać się z wieloma nieprawdziwymi informacjami na temat zmiany klimatu, […]

Zmarł paleoantropolog Richard Leakey

Światowej sławy kenijski paleoantropolog Richard Leakey zmarł 2 stycznia 2022 r. w wieku 77 lat. Jego najsłynniejszym odkryciem (z 1984 roku) jest tzw. Chłopiec znad Jeziora Turkana — niemal kompletny szkielet 9-letniego hominida – przedstawiciela Homo ergaster – który żył i zginął ok. 1,5 mln lat temu.

Zmarł Edward O. Wilson, jeden z najbardziej wpływowych współczesnych naukowców świata. Miał 92 lata

Zmarł Edward O. Wilson, amerykański naukowiec nazywany „współczesnym Darwinem” i „ojcem socjobiologii”, jeden z najbardziej wpływowych współczesnych naukowców świata. Miał 92 lata. Wilson uważany jest za jedego z czołowych biologów i przyrodoznawców na świecie. Wilson urodził się w 1929 roku w amerykańskiej Alabamie. Entomologią, czyli nauką o owadach, zainteresował się już w dzieciństwie, kiedy całe dnie spędzał na mokradłach i w lesie, zbierając […]

Co wiemy o początku Wszechświata?

Niestety mniej, niżbyśmy chcieli. Według kosmologii relatywistycznej opartej na ogólnej teorii względności Einsteina jest zasadne przypuszczać, że Wszechświat miał początek i był to początek materii, czasu i przestrzeni. O samym początku, zwanym Wielkim Wybuchem i o tym, co działo się wkrótce po nim, wiemy niewiele, bowiem było to skryte za Horyzontem Fizyki, czyli były to zjawiska, których nie obserwujemy w dzisiejszym świecie i dla których nie mamy wiarygodnego opisu […]

Studia Philosophiae Christianae poświęcone ks. Grzegorzowi Bugajakowi

Studia Philosophiae Christianae UKSW 56(2020)4 Dziękujemy za to, że byłeś z nami (Pożegnanie śp. ks. dr. hab. Grzegorza Bugajaka)[1] Z niedowierzaniem i w zdumieniu wobec niepojętego dla nas, nagłego i niespodziewanego kresu ludzkiego życia, żegnamy dziś księdza Grzegorza Bugajaka, profesora Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, naszego kolegę i przyjaciela. Dwadzieścia pięć lat jego pracy na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej UKSW pozostawiło wyraźny, wymierny i znaczący ślad […]

Religia ewolucyjna - John L. Schellenberg

Religia ewolucyjna – John L. Schellenberg

Czy religia ewoluuje razem z nami? Jak będzie wyglądać religia przyszłości? Czy możliwy jest sojusz między sceptycyzmem a wiarą? Na jakim etapie rozwoju ewolucyjnego znajduje się ludzkość? Jak religia ewolucyjna wykazuje naszą gatunkową niedojrzałość? Religia ewolucyjna – John L. Schellenberg John L. Schellenberg wychodzi z założenia, że teorię ewolucji można pogodzić z wierzeniami religijnymi. Uważa, że religia przyszłości powinna […]

Więcej niż DNA – Bill Sullivan

Nie jesteśmy wyłącznie zbiorowiskiem genów, nasi krewni mają wiele wspólnego DNA, a mimo to potrafią się znacznie od nas różnić. Nawet bliźnięta jednojajowe różnią się wyglądem i zachowaniem – pisze prof. Bill Sullivan w książce „Więcej niż DNA”. Przed laty bestsellerem stała się książka „Samolubny gen”. Biolog Richard Dawkins przekonywał w niej, że o wszystkim w naszym życiu decydują geny, a nasze ciało […]

Piotr Lenartowicz

Piotr Lenartowicz

Niewątpliwie podstawowym obszarem jego zainteresowań była filozofia przyrody ożywionej. W jego opinii badania i dociekania filozofów powinny być prowadzone w kontekście osobniczych cykli życiowych powiązanych ze sobą w linie pokoleń. Fundamentem cyklu życiowego, który w niearbitralny sposób wytycza „granice” owej „minimalnej całości biologicznej”, jest immanentna dynamika rozwojowa, czyli zintegrowane budowanie różnorakich skorelowanych struktur ciała, które warunkują zachodzenie […]

Czy zdajemy sobie sprawę z wielkości Wszechświata?

Jak to wszystko się zaczęło i jak się skończy? Czy my jesteśmy w stanie wszystko zrozumieć i ogarnąć, używając naszej wyobraźni? Na początku był chaos czy po prostu jeden „Wielki Wybuch”? W jaki sposób do niego doszło? Nauka już wiele jest w stanie nam powiedzieć o początku Wszechświata, ale czy jesteśmy w stanie wszystko zrozumieć? – Nie bardzo wiemy czym naprawdę był „Wielki Wybuch”, ani jak do niego […]

Święty Tomasz z Akwinu a ewolucja

Moim celem było zebranie wszystkich argumentów, które spotkałem u proewolucyjnych autorów tomistycznych. Być może w przyszłości pojawią się jeszcze nowe. Niemniej myślę, że na te podstawowe, które wysuwają katoliccy autorzy już od przeszło stu lat, Czytelnik znajdzie odpowiedź w tej publikacji. Ponadto z tego, co mi wiadomo, jest to pierwsza próba całościowego podejścia do zagadnienia Tomasz a ewolucja z pozycji biblijnych i klasycznie chrześcijańskich. Zatem moim celem jest udzielenie wyczerpującej, choć syntetycznej odpowiedzi katolickim badaczom promującym tezę, jakoby naukę Tomasza (wraz z klasyczną metafizyką) można było uzgodnić z teorią makroewolucji biologicznej. Opisany przeze mnie kontekst współczesnej debaty na temat św. Tomasza i ewolucji dotyczy myśli zachodniej, zwłaszcza amerykańskiej. W Polsce temat nie budzi takich emocji, ponieważ rozwój myśli kościelnej poszedł u nas nieco innym torem.

Ewolucjonizm a inne programy badawcze. Granice Nauki 2019

Ewolucjonizm a inne programy badawcze Tegoroczną edycję konferencji „Granice nauki” pragniemy poświęcić filozoficznym, przyrodniczym, społecznym i religijnym implikacjom teorii ewolucji. Sprzyja temu rocznica wydania dzieła O powstawaniu gatunków (1859) Karola Darwina oraz nieco już zapomnianej Filozofii zoologii (1809) Jeana B. Lamarcka. Idea ewolucji sformułowana przez Darwina, jeszcze za życia jej autora, wykroczyła poza nauki o przyrodzie ożywionej i obecnie tę koncepcję określa się często […]

Eugene V. Koonin – Ewolucjonizm darwinowski w świetle genomiki

Filozoficzne Aspekty Genezy 2018, t. 15 Philosophical Aspects of Origin 2018, vol. 15 Eugene V. Koonin Ewolucjonizm darwinowski w świetle genomiki Darwinian Evolution in the Light of Genomics Przekład z języka angielskiego / Translated from English by: Dariusz Sagan Oryginał / Original: Eugene V. Koonin, Darwinian Evolution in the Light of Genomics, Nucleic Acids Research 2009, vol. 37, no. 4, […]

Ewolucjonizm – tradycja, współczesne stanowiska, kontrowersje. Debata

Ewolucjonizm – tradycja, współczesne stanowiska, kontrowersje. Debata

Polskie Towarzystwo Filozoficzne Oddział w Lublinie zaprasza na debatę pt. „Ewolucjonizm – tradycja, współczesne stanowiska, kontrowersje”. W debacie uczestniczą i stanowiska prezentują: prof. zw. dr hab. Krzysztof Łastowski (UAM) prof. zw. dr hab. Kazimierz Jodkowski (UZ) dr hab. Zbigniew Wróblewski, prof. KUL dr hab. Cezary Mordka (UMCS) dr Grzegorz Nowak (UMCS) dr Marcin Rządeczka (UMCS) Debata odbędzie się 6 grudnia 2018 r. o godzinie 16.00 w Auli […]

Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu – Ewa Bińczyk

W Epoce człowieka Ewa Bińczyk poddała analizie retorykę kampanii dezinformacyjnych dotyczących zmiany klimatycznej, a także argumenty zwolenników geoinżynierii. Tytułowy „marazm” (gr. marasmós) oznacza gaśnięcie i uwiąd. W naukach medycznych odnosi się do takiej kondycji organizmu, która poważnie zagraża sprawności myślenia i działania, wiodąc do apatii. W książce pokazano, że w odniesieniu do planetarnego kryzysu środowiskowego i bezpieczeństwa klimatycznego znaleźliśmy się dziś w stanie tego rodzaju otępienia. […] […]