Poznawanie przyrody i filozofia. Wybrane zagadnienia filozofii przyrody i filozofii przyrodoznawstwa

Niniejsza publikacja zarówno pod względem merytorycznym, jak i sposobu filozofowania […] zawiera przegląd tematów badań prowadzonych aktualnie przez obecnych oraz emerytowanych, choć nadal aktywnych naukowo, pracowników Katedry Filozofii Przyrody Instytutu Filozofii UKSW w Warszawie, będącej spadko­bierczynią Sekcji Filozofii Przyrody UKSW, funkcjonującej do 2019 roku. Autorzy opublikowanych opracowań uczestniczą w regularnych spotkaniach naukowych, organizowanych w ramach działalności Katedry Filozofii Przyrody, w trakcie których są prezentowane i poddawane dyskusji wyniki prowadzonych przez nich badań. To właśnie z tych prezentacji i dyskusji zrodził się pomysł niniejszej publikacji, której celem jest przedstawienie panoramy zagadnień podejmowanych aktualnie przez uczestników wspomnianych spotkań.

Poszczególne rozdziały poświęcone zostały rozmaitym tematom z zakresu filozofii przyrodoznawstwa i filozofii przyrody, ujętym zarówno w perspektywie badań historycznych, jak i przedmiotowych. Ich wspólnym mianownikiem jest poszukiwanie i ukazywanie związków, zachodzących między dawnym oraz współczesnym przyrodoznawstwem a filozofią. Autorzy opracowań są przekonani, że wobec rozwoju nauk przyrodniczych istnieje potrzeba wskazy­wania na ich wieloraki związek z filozofią oraz podkreślania nieredukowalnej obecności problematyki filozoficznej w badaniach naukowych. Wciąż bowiem w powszechnej świadomości zwłaszcza młodych przyrodników utrwala się przekonanie, że nauka to coś, co obywa się bez jakiejkolwiek filozofii. Wyka­zywanie i opisywanie związków, występujących między przyrodoznawstwem i filozofią, ma więc na celu zarówno troskę o poprawne rozumienie samego przyrodoznawstwa, jak i podjęcie zagadnień metodologicznych i ontologicznych, wynikających z poznania naukowego. […] Zebrane w książce opracowania dają wgląd w kierunki rozważań prowadzonych na gruncie obu tych dyscyplin i uzmysławiają wielość, złożoność, doniosłość i atrakcyjność problematyki, ujawniającej się na styku naukowo-przyrodniczego poznawania przyrody oraz dążenia do dogłębnego i całościowego jej zrozumienia na gruncie filozofii.

Koncepcje filozofii przyrody w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie w latach 1978–1993

Filozofia przyrody pełniła istotną rolę w dziejach Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. W okresie formowania się Wydziału Filozoficznego PAT, w środowisku tym ścierały się różne podejścia badawcze. W latach 1978–1993 filozofię przyrody uprawiano tam zarówno w nawiązaniu do neotomizmu (K. Kłósak, T. Wojciechowski, P. Lenartowicz), jak i w ścisłym kontakcie z naukami szczegółowymi, współczesną logiką i filozofią nauki. Dużą rolę w rozwoju tego […]

Kazimierz Kłósak

Kazimierz Kłósak

Nakładem Wydawnictwa Naukowego Akademii Ignatianum w Krakowie w serii wydawniczej “Polska filozofia chrześcijańska w XX wieku” ukazała się książka pt. Kazimierz Kłósak. Do pobrania: Książka — plik PDF Książka — plik EPUB Czytaj książkę online   Sugerowane cytowanie: A. Lemańska, A. Olszewski, A. Świeżyński, K. Trombik, Kazimierz Kłósak, Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, Kraków 2020 [tabs] [tab title=”Spis […]

Święty Tomasz z Akwinu a ewolucja

Moim celem było zebranie wszystkich argumentów, które spotkałem u proewolucyjnych autorów tomistycznych. Być może w przyszłości pojawią się jeszcze nowe. Niemniej myślę, że na te podstawowe, które wysuwają katoliccy autorzy już od przeszło stu lat, Czytelnik znajdzie odpowiedź w tej publikacji. Ponadto z tego, co mi wiadomo, jest to pierwsza próba całościowego podejścia do zagadnienia Tomasz a ewolucja z pozycji biblijnych i klasycznie chrześcijańskich. Zatem moim celem jest udzielenie wyczerpującej, choć syntetycznej odpowiedzi katolickim badaczom promującym tezę, jakoby naukę Tomasza (wraz z klasyczną metafizyką) można było uzgodnić z teorią makroewolucji biologicznej. Opisany przeze mnie kontekst współczesnej debaty na temat św. Tomasza i ewolucji dotyczy myśli zachodniej, zwłaszcza amerykańskiej. W Polsce temat nie budzi takich emocji, ponieważ rozwój myśli kościelnej poszedł u nas nieco innym torem.